Phân Biệt Rụng Tóc Sinh Lý Và Rụng Tóc Bệnh Lý: Khi Nào Cần Thực Sự Lo Lắng?

Nắm tóc trên tay sau khi gội, những sợi tóc rơi khắp nhà, hay chiếc lược đầy tóc... Những hình ảnh này có thể là nỗi lo lắng của bạn mỗi ngày. Bạn lo lắng, hoang mang và tự hỏi: "Liệu đây có phải là dấu hiệu của một căn bệnh nguy hiểm?".

Sự thật là, không phải mọi trường hợp rụng tóc đều đáng báo động. Có một ranh giới rõ giữa rụng tóc sinh lý và rụng tóc bệnh lý. Rụng tóc sinh lý là một phần tự nhiên của cơ thể. Trong khi đó, rụng tóc bệnh lý là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe. Bạn không thể xem nhẹ điều này. Bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt hai tình trạng này, nhận biết chính xác khi nào bạn cần thực sự lo lắng và tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia.

Nắm tóc trên tay sau khi gội, những sợi tóc rơi khắp nhà, hay chiếc lược đầy tóc... Những hình ảnh này có thể là nỗi lo lắng của bạn mỗi ngày (Ảnh: internet)

Hiểu đúng về chu kỳ sống của tóc - Tại sao rụng tóc là điều không thể tránh khỏi?

Để hiểu tại sao chúng ta rụng tóc, trước hết hãy cùng tìm hiểu về vòng đời của một sợi tóc. Mỗi sợi tóc trên đầu bạn đều trải qua một chu kỳ phát triển gồm 3 giai đoạn chính, giống như một vòng tuần hoàn của tự nhiên.

Giai đoạn Anagen (Tăng trưởng): Sợi tóc được sinh ra và lớn lên

Đây là giai đoạn kéo dài nhất, từ 2 đến 6 năm. Trong giai đoạn này, các tế bào mầm tóc trong nang tóc phân chia liên tục, tạo ra sợi tóc và đẩy nó dài ra. Khoảng 85-90% số tóc trên đầu bạn đang ở trong giai đoạn này.

Giai đoạn Catagen (Ngừng nghỉ): Nang tóc co lại

Giai đoạn chuyển tiếp này chỉ kéo dài khoảng 2 đến 3 tuần. Nang tóc bắt đầu co lại, ngừng cung cấp dinh dưỡng và đẩy sợi tóc trồi lên trên bề mặt da đầu.

Giai đoạn Telogen (Thoái triển): Sợi tóc rụng đi để nhường chỗ cho tóc mới

Đây là giai đoạn nghỉ ngơi cuối cùng, kéo dài khoảng 3 tháng. Sợi tóc cũ nằm trong nang tóc nhưng không còn phát triển. Dần dần, một mầm tóc mới sẽ hình thành bên dưới, đẩy sợi tóc cũ rụng đi. Đây chính là hiện tượng rụng tóc sinh lý hoàn toàn tự nhiên.

Mỗi sợi tóc trên đầu bạn đều trải qua một chu kỳ phát triển gồm 3 giai đoạn chính (Ảnh: internet)

Rụng tóc sinh lý là gì? Những con số biết nói giúp bạn an tâm

Nếu bạn đang lo lắng vì thấy tóc rụng mỗi ngày, hãy bình tĩnh. Rụng tóc sinh lý là một phần tất yếu của chu kỳ tóc đã nêu ở trên. Nó không phải là bệnh và không gây ra tình trạng hói đầu hay tóc thưa mỏng vĩnh viễn.

• Rụng bao nhiêu sợi tóc một ngày là bình thường? 

Theo các chuyên gia da liễu, một người khỏe mạnh có thể rụng từ 50 đến 100 sợi tóc mỗi ngày. Con số này nghe có vẻ nhiều, nhưng so với khoảng 100.000 sợi tóc trên đầu thì nó hoàn toàn không đáng kể.

Xem thêm >>> Sự Thật Chưa Biết: Tóc Bạc Và Rụng Tóc Có Liên Quan Đến Nhau Không?

• Các đặc điểm nhận biết rụng tóc sinh lý:

  • Số lượng ổn định: Tóc rụng trong ngưỡng 50-100 sợi/ngày và không tăng lên đột biến trong thời gian dài.

  • Rụng rải rác: Tóc rụng đều khắp da đầu, không tập trung vào một khu vực cụ thể nào.

  • Không kèm triệu chứng lạ: Da đầu hoàn toàn khỏe mạnh, không ngứa, không gàu, không có mảng đỏ hay mụn.

  • Tóc mới vẫn mọc: Quan trọng nhất, sau khi tóc cũ rụng, bạn sẽ thấy tóc con mới mọc lên. Điều này giúp giữ cho mật độ tóc không thay đổi.

  • Thường xảy ra khi: Gội đầu, chải tóc mạnh, thay đổi mùa (nhất là mùa thu), hoặc sau khi thay đổi nội tiết tố như sau sinh.

Nếu tình trạng của bạn khớp với những mô tả trên, bạn có thể thở phào nhẹ nhõm. Đây chỉ là rụng tóc sinh lý và bạn chỉ cần duy trì một chế độ chăm sóc tóc và dinh dưỡng hợp lý.

Rụng tóc sinh lý là một phần tất yếu của chu kỳ tóc đã nêu ở trên (Ảnh: internet)

Rụng tóc bệnh lý: 5 Dấu hiệu cảnh báo đỏ bạn phải đi khám ngay!

Rụng tóc bệnh lý hoàn toàn khác với rụng tóc sinh lý. Rụng tóc bệnh lý, như Telogen Effluvium mãn tính, cho thấy cơ thể bạn đang gặp vấn đề. Đừng bỏ qua 5 dấu hiệu ‘chết người’ của rụng tóc bệnh lý mà 90% người Việt lơ là!

• Dấu hiệu 1: Lượng tóc rụng đột ngột tăng vọt (>100 sợi/ngày kéo dài)

Nếu bạn thấy tóc rụng nhiều hơn bình thường, và tình trạng này kéo dài vài tuần, đây là dấu hiệu đáng lo.

• Dấu hiệu 2: Rụng tóc thành từng mảng, để lộ da đầu trơn láng 

Tóc rụng tập trung tại một hoặc nhiều khu vực, tạo thành các mảng hói hình tròn hoặc oval, bề mặt da đầu trơn nhẵn. Đây là triệu chứng điển hình của bệnh rụng tóc từng mảng (alopecia areata), một bệnh lý tự miễn.

• Dấu hiệu 3: Tóc thưa và mỏng thấy rõ ở đỉnh đầu hoặc đường ngôi rẽ 

Tóc không rụng thành mảng nhưng lại mỏng dần đi một cách tổng thể. Bạn có thể thấy da đầu khi vén tóc. Điều này rõ nhất ở đỉnh đầu của nữ. Ở nam, da đầu có hình chữ M ở trán và đỉnh đầu. Đây là dấu hiệu của hói đầu do di truyền.

• Dấu hiệu 4: Rụng tóc kèm theo các triệu chứng trên da đầu 

Rụng tóc bệnh lý thường đi kèm với các vấn đề về da đầu. Những vấn đề này có thể là ngứa, đau rát, hoặc vảy gàu lớn. Ngoài ra, có thể có nấm, nốt mẩn đỏ, hoặc mụn mủ.

• Dấu hiệu 5: Tóc con mọc lên yếu, mảnh và xoăn bất thường 

Ngay cả khi có tóc con mọc lại, chúng cũng rất yếu, mảnh, nhạt màu hơn bình thường và dễ gãy rụng. Điều này cho thấy nang tóc đang bị suy yếu nghiêm trọng.

Rụng tóc bệnh lý, như Telogen Effluvium mãn tính, cho thấy cơ thể bạn đang gặp vấn đề (Ảnh: internet)

Hé lộ 7 "Thủ phạm" hàng đầu gây ra rụng tóc bệnh lý

Rụng tóc bệnh lý không tự nhiên xảy ra. Nó luôn là hệ quả của một nguyên nhân sâu xa bên trong cơ thể hoặc do các tác động tiêu cực từ bên ngoài.

1. Rối loạn nội tiết tố: Đây là nguyên nhân thường gặp. Nó đặc biệt ảnh hưởng đến phụ nữ sau sinh, trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh. Những người mắc bệnh tuyến giáp hoặc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) cũng có thể bị ảnh hưởng.

2. Yếu tố di truyền: Tình trạng hói đầu ở nam và nữ (Androgenetic Alopecia) có tính di truyền mạnh mẽ.

3. Thiếu hụt dinh dưỡng nghiêm trọng: Cơ thể thiếu các vi chất cần thiết cho tóc như Sắt, Kẽm, Biotin (Vitamin B7), Protein và Vitamin D. Điều này sẽ làm yếu nang tóc và gây rụng tóc.

4. Stress, căng thẳng tâm lý kéo dài: Stress mãn tính làm cơ thể sản sinh cortisol, một loại hormone có thể đẩy nhanh chu kỳ của tóc, khiến tóc chuyển sang giai đoạn rụng hàng loạt.

5. Bệnh lý tự miễn: Các bệnh như Lupus ban đỏ, rụng tóc từng mảng khiến hệ miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các nang tóc khỏe mạnh.

6. Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc điều trị ung thư, chống đông máu, thuốc chống trầm cảm, thuốc trị mụn... có thể gây ra tác dụng phụ là rụng tóc.

7. Tác động của hóa chất và nhiệt độ: Tẩy, nhuộm, uốn, duỗi tóc thường xuyên có thể làm hỏng tóc. Sử dụng nhiệt độ cao cũng gây tổn thương cho nang tóc, dẫn đến gãy rụng.

Stress mãn tính làm cơ thể sản sinh cortisol, một loại hormone có thể đẩy nhanh chu kỳ của tóc, khiến tóc chuyển sang giai đoạn rụng hàng loạt (Ảnh: internet)

Khi nào bạn cần thực sự lo lắng và tìm gặp bác sĩ Da liễu?

Cách đơn giản tại nhà để biết tóc bạn rụng do sinh lý hay bệnh tật chính là quan sát các dấu hiệu trên. Nếu bạn nhận thấy mình có bất kỳ triệu chứng nào sau đây, hãy ngừng tự phỏng đoán và đặt lịch hẹn với bác sĩ ngay lập tức:

• Khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào trong 5 cảnh báo về rụng tóc bệnh lý đã nêu.

• Khi tình trạng rụng tóc kéo dài trên 3 tháng mà không có dấu hiệu thuyên giảm.

• Khi bạn đã thử các biện pháp chăm sóc tại nhà như thay đổi dầu gội, bổ sung vitamin nhưng không hiệu quả.

• Khi rụng tóc đi kèm với các triệu chứng toàn thân khác như mệt mỏi, sụt cân, thay đổi chu kỳ kinh nguyệt.

• Khi tình trạng này ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý, sự tự tin và chất lượng cuộc sống của bạn.

Khi nào bạn cần thực sự lo lắng và tìm gặp bác sĩ Da liễu (Ảnh: internet)

Bác sĩ sẽ làm các xét nghiệm cần thiết. Những xét nghiệm này có thể là xét nghiệm máu và soi da đầu. Mục đích là để chẩn đoán chính xác nguyên nhân. Sau đó, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Phác đồ này có thể bao gồm thuốc uống và thuốc bôi tại chỗ. Một loại thuốc bôi phổ biến là Minoxidil, có trong thương hiệu nổi tiếng Rogaine. Ngoài ra, có thể có các liệu pháp công nghệ cao khác.

Xem thêm >>> Trải Nghiệm Từ Khách Hàng: Trẻ Ra 10 Tuổi Nhờ Tóc Giả Nữ Trung Niên Wina

Bảng so sánh nhanh Rụng tóc sinh lý và Bệnh lý

Để dễ dàng nhận biết, hãy cùng xem qua bảng so sánh trực quan dưới đây:

Tiêu chí	Rụng Tóc Sinh Lý	Rụng Tóc Bệnh Lý
Số lượng	50 - 100 sợi/ngày	> 100 sợi/ngày, kéo dài
Kiểu rụng	Rải rác khắp đầu	Tập trung thành mảng, thưa ở đỉnh đầu
Da đầu	Khỏe mạnh, bình thường	Có thể ngứa, đỏ, gàu, nấm, đau rát
Tóc con	Mọc lại khỏe mạnh	Yếu, mảnh, dễ gãy hoặc không mọc
Thời gian	Tạm thời, theo chu kỳ	Kéo dài, ngày càng nặng hơn
Hướng xử lý	Chăm sóc, dinh dưỡng	BẮT BUỘC PHẢI ĐI KHÁM BÁC SĨ

Kết luận

Phân biệt rụng tóc sinh lý và rụng tóc bệnh lý là bước đầu tiên và quan trọng để bảo vệ tóc và sức khỏe của bạn. Đừng chủ quan trước những thay đổi bất thường của cơ thể. Lắng nghe mái tóc cũng chính là lắng nghe sức khỏe của bạn.

Đừng để nỗi lo rụng tóc ám ảnh bạn mỗi ngày. Nếu có bất kỳ dấu hiệu đáng ngờ nào, hãy chủ động hành động!

 

Câu hỏi thường gặp (FAQs)

1. Rụng tóc sau khi mắc COVID-19 có phải là bệnh lý không? 

Có, rụng tóc hậu COVID-19 được xem là một dạng rụng tóc bệnh lý có tên là Telogen Effluvium cấp tính. Nó xảy ra do cơ thể trải qua một cú sốc lớn về thể chất và tinh thần. Tình trạng này thường là tạm thời và tóc sẽ mọc lại sau vài tháng nếu sức khỏe hồi phục tốt.

2. Dùng dầu gội thảo dược có chữa được rụng tóc bệnh lý không? 

Dầu gội thảo dược (như các sản phẩm của Kérastase, Alpecin) có thể hỗ trợ làm sạch da đầu, cải thiện môi trường cho tóc phát triển nhưng không thể điều trị nguyên nhân gốc rễ của rụng tóc bệnh lý như rối loạn nội tiết, bệnh tự miễn hay di truyền. Chúng chỉ nên được xem là biện pháp hỗ trợ trong phác đồ điều trị của bác sĩ.

3. Chi phí cho một liệu trình khám và điều trị rụng tóc là bao nhiêu? 

Chi phí rất đa dạng, phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, các xét nghiệm cần thực hiện và phương pháp điều trị được chỉ định. Chi phí khám ban đầu tại các bệnh viện, phòng khám da liễu thường không quá cao. Bạn nên đến các cơ sở y tế uy tín để được tư vấn cụ thể.

4. Chế độ ăn uống như thế nào để giảm rụng tóc và kích thích mọc tóc? 

Hãy tập trung vào chế độ ăn cân bằng, giàu protein (thịt, cá, trứng, đậu), Sắt (thịt bò, rau bina), Kẽm (hàu, hạt bí), Biotin (trứng, hạnh nhân), và Vitamin C, E (cam, bơ, các loại hạt). Sử dụng các viên uống bổ sung như Qik Hair hoặc Foligain cũng là một lựa chọn sau khi tham khảo ý kiến chuyên gia.